HENÜZ VAKİT VARKEN..

Gürcistan’da Batum’a gidildiğinde tüm tur şirketlerinin yol güzergahında mutlaka uğrak yeri olan ‘Man and Woman’ heykeli yani Ali ve Nino’nun hikayesini anlatan erkek ve kadın heykeli, heykeltıraş Tamara Kvesitadze, Ali ve Nino’nun aşk öyküsünden esinlenerek yapılmıştır. 2010 yılında sergilenemeye başlayan heykel, 8 metre yüksekliğe sahip ve 7 ton çelikten üretilmiş. Ali ve Nino’nun efsanevi aşkını betimleyen heykel, aynı zamanda doğu ve batının sınırlarını ortadan kaldıran bir sanat eseri olarak da kabul görüyor.

Heykeli ilk gördüğümde ayrılıp birleşmeleri beni çok etkilemişti. Rehberimiz de hikayesini anlatınca daha da etkilendim. Ali ve Nino bir daire çizerek sürekli dönüyor. On dakikada bir birleşip birbirlerine kavuşuyor. Ancak kavuşmaları kısa sürüyor. Ali ve Nino aynı zamanda Kurban Said takma adıyla yazan yazarın 1937’de yayımlanan ünlü bir romanıdır. Hikâye, 20. yüzyılın başlarında, Birinci Dünya Savaşı ve Rus Devrimi’nin gölgesinde Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de geçer. Roman, Müslüman Azerbaycanlı Ali Han Şirvanşir ile Hristiyan Gürcü prensesi Nino Kipiani’nin tutkulu aşkını anlatır.

Ali, soylu bir Müslüman ailenin çocuğudur ve geleneksel doğu kültürüne bağlıdır. Nino ise özgür ruhlu, batı kültürüyle yetişmiş bir Gürcü kızıdır. Birbirlerini severler ama farklı kültürel değerleri nedeniyle ilişkileri birçok zorlukla karşılaşır. Önce aileleri ve toplumları arasındaki farklarla mücadele ederler. Daha sonra savaş patlak verir ve Rus işgali nedeniyle hayatları altüst olur.

Nahararyan, romandaki önemli yan karakterlerden biridir. Ermeni kökenli bir soylu olan Nahararyan, Batı kültürüne hayran bir entelektüel olarak tasvir edilir. Ancak, onun Batı hayranlığı ve tavırları, Ali’nin doğulu kimliğiyle çatışır. Nahararyan, Nino’yu kaçırmaya teşebbüs eder. Bu olay, Ali’nin Nino’yu kurtarmak için harekete geçmesine ve sonunda Nino’yu sahiplenerek onunla birlikte İran’a kaçmasına sebep olur. Nahararyan, Ali ve Nino’nun ilişkisine yönelik tehdit oluşturan bir karakterdir.

Ali ve Nino, Bakü’den kaçıp İran’a giderler ama Ali, İran’daki katı geleneklerden rahatsız olur ve Bakü’ye dönmeye karar verir. Azerbaycan bağımsızlığını ilan ettiğinde Ali, ülkesini savunmak için orduya katılır. Sonunda, Azerbaycan Sovyetler tarafından işgal edilir ve Ali savaşta hayatını kaybeder. Nino, küçük kızlarıyla birlikte ülkeyi terk etmek zorunda kalır.

Ali ve Nino, doğu ve batı kültürlerinin çatışmasını, aşk ve fedakârlığı, milliyetçilik ile bireysel mutluluk arasındaki dengedir. Azerbaycan ve Kafkasya’nın tarihi, siyaseti ve kültürel yapısını yansıtan önemli bir eserdir.

Ali ve Nino’nun aşkı bir aşk hikâyesinin ötesinde, doğu ile batının kesiştiği bir coğrafyada yaşanan kimlik ve kültür çatışmasını derinlemesine ele alır. Bu yüzden sadece bir aşk romanı değil, aynı zamanda tarihi ve sosyolojik bir eser olarak da büyük ilgi görmüştür.

Ali ve Nino’nun aşk hikayesi hem iki dini hem de doğu ve batının sınırlarını birleştirir. Kavuşamadıkları için kolları yoktur ve fırsat varken sevdilerinize sarılın mesajı vermektedir.

Sevdiklerinize sarılın! 

Henüz vakit varken…

Metin Özdemir