Değişim İçindeyken Anlaşılamayan Süreçtir

Yazar: İbrahim Aykut KAYA
19 Mart 2024
129 kez okundu
11

Değişim İçindeyken Anlaşılamayan Süreçtir

İçinde yaşadığımız dünyada yıllar içerisinde pek çok değişime şahit olmaktayız. Bu değişimler içerisinde en çok duyduğumuz, ifade ettiğimiz sözler içerisinde kendine yer bulan alansa çocukluğumuzdur.

İnsanlar için uzun olan ancak dünya ölçeğinde kısa olan “bir ömür” süresince pek çok yenilik ve değişim yaşanmaktadır.

1950 yılında doğan birisi için telefon, renkli televizyon ve bilgisayar müthiş yenilikler iken; 2000 yılında doğan bir kişi için cep telefonu doğal ve normal bir eşya, tuşlu telefon geçmiş teknoloji, taşınabilir bilgisayarlar ise cep telefonlarının rakibi olmaktadır.

Burada değişim olağanüstüdür. Örneğin ilk cep telefonu Motorolla DYNATAC 8000x yaklaşık 800 gr ağırlığındayken, 2024 yılına gelindiğinde 200 gramın altında ağırlığı ile cep telefonları hem işlev olarak hem ağırlık olarak çok daha yüksek performansa ulaşmıştır.

1950 yılında, yollarda ilerleyen araçların motor hacimleri 2000 cc ve üzerindeyken ürettikleri güç 100 beygirin altında yer almaktaydı.

2024 yılına geldiğimizde ise 1000 cc motor hacminde 100 beygirin üzerinde güç üretilebilmektedir.
Yine 1950 li yıllarda at arabası sıklıkla gözlemlenen bir ulaşım aracıyken, günümüzde at özel parklarda gözlemlenen bir hayvan haline gelmiştir…

Yeryüzündeki değişimler de hiç bitmeyen öykülerdir. Bu öykülerin ise en başında iklim yer almaktadır. İklim, yeryüzünde herhangi bir alanda uzun yıllar boyunca yaşanan hava koşullarının ortalama özellikleri ve ortaya çıkma sıklıklarının zamansal dağılımlarının ve gözlenen tüm olayların bileşimidir.

İklim değişikliğinden söz edildiğinde ise konu, karşılaştırılabilir bir zaman dilimi içerisinde meydana gelen değişimlerdir. Bu değişimler iklim verilerinin ortalamalarının değişimlerine neden olan değişimlerdir.

Günümüzde iklim değişikliği kavramı üzerine değerlendirme yapıldığında dünyanın iklimsel değişimlerini anlamak gereklidir.

Bu kapsamda 1900 ile 2000 yılları arasında 100 yıllık dönemde 0,6 0c olmuşken 2005 de değerlendirilen 100 yıllık dönemde 0,7 0c olmuştur. İnsanoğlu bu dönemde “küresel ısınma” paniği yaşamaya başlamışken dünyanın yaşam süresinde bu değişimler defalarca gerçekleşen değişimlerdir.

Bu değişimlere daha geniş perspektiften baktığımızda bir film gibi seyredebiliriz. Bu film içerisinde Senezoik dönemden itibaren soğumakta olan bir dünya izleriz.

Bu soğuma sırasında yani yaklaşık 66 milyon yıl öncesinde başlayan zamanın ilerlemesi ile yaklaşık 40 milyon yıl önce Antartika’da buzul tabakaları oluşmaya başlamıştır.

Bu buzullaşmadan günümüze kadar buzul ve buzularası dönemler ortaya çıkmış ve bu dönemler bir döngü oluşturmuştur. Bu döngüler belirli süreleri de karşımıza çıkarmaktadır. Bu çerçevede örnek olarak Günz buzul dönemi 150.000 yıl sürmüş ve Günz-Mindel buzularası dönem 100 bin yıl olarak tarihlenmiştir.

Mindel buzul dönemi 100 bin yıl sürerken, Mindel- Riss buzul arası dönem de 100 bin yıl sürmüştür. Son buzul dönem olan Würm buzul dönemi günümüzden yaklaşık 10 bin yıl önce tamamlanmıştır…

O halde bizim yaşadığımız dönem Würm ile bir sonraki buzul dönemi arasındaki bir buzul arası dönemdir ve ısınma bu dönemde yaşanan bir ısınmadır ve şüphesiz insan etkisi de göz ardı edilemez bir durumdadır.

Bu dönem içerisinde ise yaşanılan değişimleri içinde yaşayanlar olarak anlamakta her zaman zorlanmaktayız. Tıpkı teknolojinin değişimini geçmişe baktığımızda fark ettiğimiz gibi iklimin de değişimini geçmişe baktığımızda daha rahat fark ediyoruz.

Bununla birlikte insanlığın gelişiminde ve değişiminde iklimin etkisini de yine geçmişe bakarak görebilmekteyiz. Bu sebepledir ki değişim, içinde yaşadığımızda anlayamadığımız süreçtir. Nefes alıp uzaklaşarak bakmak gerekir…

İbrahim Aykut KAYA

Kaynaklar:

Arslantaş, Y.(2014).Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat ,Cilt: 24, Sayı: 2, Sayfa: 319-343

Başoğlu, A.(2014).Küresel İklim Değişikliğinin Ekonomik Etkileri. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Gür, H.(2017).Geç Kuvaterner Buzul Buzullararası Döngülerinin Anadolu’nun Biyolojik Çeşitliliği Üzerine Etkileri. Türkiye Jeoloji Bülteni. 60 (2017) 507-528

Naha, A ve Whale, P.(2012). Essentials of Mobile Handset Design Cambridge University Press 978-1-107-01004-8 Sağlam, N. E. ,

Düzgüneş, E. , & Balık, İ. . (2008). Küresel Isınma ve İklim Değişikliği. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 25(1), 89-94.

Şimşek, F.(2017). Paleolitik Dönemde İnsan Türleri. Uluslararası Amisos Dergisi The Journal Of Internatıonal Amısos Cilt/Volume 2, Sayı/Issue 3 (Aralık/December 2017), ss./pp. 66-85

Türkeş, M.(2008). Küresel iklim değişikliği nedir? Temel kavramlar,nedenleri, gözlenen ve öngörülen değişiklikler. Su Vakfı Araştırma Makalesi.

Editör: Nigar KAYA

Baş Editör: Elif ÜNAL YILDIZ

Diğer Yazılarımı Okudunuz mu?

https://fisildayankalemler.org/popularitenin-bilime-katkilari/

İlgili

Yorumlar (2)

Yıldız Tek Gamlı
- 28/03/2024
Harika bir bilgilendirme hocam ❤️
Esra Deniz KAPLAN
- 19/03/2024
Yine harika bir yazıyla ışık olmuş arkadaşım.

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

İbrahim Aykut KAYA

1979 yılı doğumlu İbrahim Aykut KAYA, ilkokulu bitirdikten sonra Orta okul ve liseyi Ankara Deneme Lisesi’nde okumuştur. Sonrasında Çankaya Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünden mezun olup özel sektörde bir süre çalıştıktan sonra kamuya geçmiş ve kamuda çalışmaya devam etmiştir. Bu süre içerisinde Biyoekonomi Yüksek Lisans eğitimini tamamlayan ve aynı zamanda Adalet Meslek Yüksek Okulu’nu da bitiren yazar, sonrasında ciddi hobisi olan Arkeoloji alanında derinleşmek amaçlı olarak Ankara Üniversitesi Arkeoloji bölümü Tarih Öncesi Arkeoloji Bölümünde eğitim almaya başlamıştır. İbrahim Aykut KAYA, kamuda ve özel sektörde büyük projelerde çalışmış ve yönetici olarak yer almış olmakla birlikte, akademik olarak da ulusal ve uluslararası yayımlara imza atmıştır. Evli ve iki çocuk babasıdır.