RAZİYE SULTAN
- Yazar: Semiray Sezgin
- 5 Şubat 2024
- 111 kez okundu
Bugün çok işim olmasına rağmen eve sığamadım. Tam bir haftadır da ne dışarı çıktım ne de çocuklara uğradım. Hava buz gibi birlikte birer salep içeriz diye düşünerek bir baktım yürüye yürüye evlerinin önüne gelmişim. Zaten iki sokak ilerde oturuyorlar. Zili çaldım önce açılmadı, sanırım duymadılar dedim. Bir daha basınca zile açıldı kapı. -Sabahtan telefon da açmıştım zaten. – Acele ile hemen içeri girdim. “Hava buz gibi çok soğuk dışarısı” dedim. “Ama yine de sizi özledim birer salep içeriz diye size hazır salep aldım” dediğimde :”Hoş geldin anneciğim ” dedi kızım. Öteden;” hoş geldin, hoş geldin diyerek “Azra’m” seslendi. “Ben çok severim hemen yanına un kurabiyemiz de var onu koyalım ” dedi ve mantomu aldı. Yanağına bir öpücük kondurdum ve içeri geçtim.
Salepler içilirken hoş beş ettik ve sonra Azra “vaktin varsa heybende bilgisi saklı o güzel sultanlardan birini anlatsan mı ?” diye sordu. “Olur olmasına da vaktin var mı dinlemek için ” dedim. “Var olmaz mı bugün okula gitmeyeceğim dersim yok” diye cevap verdi.
“Bugün size o zaman Tomris Hatun’dan sonra Delhi’de Sultan olan Raziye Sultanı anlatayım. Hiç duymamış olabilirsiniz diyerek söze başladım:
Hindistan’da kurulan ilk Müslüman-Türk devletlerden biri olan Delhi Sultanlığı, döneminin en güçlü devletlerinden biri olmasının yanında, Hindistan’ ın ilk kez bir Müslüman kadın sultan tarafından yönetilmesiyle de dikkat çekmiştir. Raziye Sultan, Delhi Sultanlığı’nın ilk ve tek kadın hükümdarı olarak tanınır. Çağdaş kronikler Raziye Sultan’ı akıllı bir yönetici ve yetkin bir askerî lider olarak tanımlarlar. Zeki ve basiretli bir lider olarak gösterilir. Raziye Sultan Hindistan’ın ilk Müslüman kadın hükümdarı olduğu gibi, Türk-İslâm tarihinin de en önemli şahsiyetlerinden birisi olarak kabul edilmiştir.
Hindistan’da kurulan ilk Müslüman-Türk devletlerden biri olan Delhi Sultanlığı, İslâm’ın bu coğrafyadaki varlığının ilk halkası olarak kabul edilmektedir. En parlak dönemini devletin kurucusu Kutbettin Aybek ile İltutmuş’un zamanında yaşayan Delhi Sultanlığı, pek çok hayrat yapmış ve kalıcı eser meydana getirmiştir.
Hindistan’ ın güçlü devletlerinden biri olmasının yanında, Hindistan’da ilk kez bir Müslüman kadın sultan tarafından yönetilmesiyle de dikkat çeker.
Raziye Sultan, Delhi Sultanlığı’nın ilk ve tek kadın hükümdarı olarak tanınıyor dünyada. Babası İltutmuş’un ölümünden sonra taht mücadelesinin yaşandığı sırada tahta Raziye Sultan oturmuştur. İltutmuş’un kızı Raziye Sultan, ülkeyi üç yıl (1236-1240) kadar yönetmiştir.
Çağdaş kronikler Raziye Sultan’ı akıllı bir yönetici ve yetkin bir askerî lider olarak tanımlar. Raziye’nin bir lidere yakışan hayranlık uyandıracak tüm niteliklere sahip olduğu yazılır. Zeki ve basiretli bir lider olarak gösterilir. Sultan Raziye, tahta geçişiyle birlikte aldığı tedbirler ve uyguladığı politikalarla devleti yeniden güçlendirmeye çalışmıştır.
Raziye Sultan’ın sağlamaya çalıştığı siyasî birlik çok uzun sürmedi. Karışıklıklar içerisinde devraldığı devlette kendisinden hoşlanmayan vali ve kumandanlara karşı birtakım önlemler almış ancak kısa süre sonra tahttan indirilmiştir.
Kadın olarak bir devletin başında dirayetli ve çalışkan devlet yöneticisi olması hem cinsim olarak bana gurur verdi. Türk ve Müslüman kadınlar isterlerse sultan da olabiliyormuş demek ki! Ancak yine de çok fırsat vermemişler. Keşke daha uzun idareci olabilseydi.
“Evet ama “dedi Azra . Bugün mecliste hala kadınlar azınlıkta. Daha çok kadınların mecliste bizi temsil etmeleri güzel olmaz mıydı?
“Elbette daha demokratik daha çağdaş bir toplumda adil ve insan haklarına dayalı sistemde çok güzel olurdu. Hepimizin birbirine ihtiyacı var. Bunun için hedef insanın mutluluğu değil mi güzel yavrum” dedim.
“Katılıyorum kesinlikle” dedi. Ne güzel oldu geldin yine heybendeki güzel bilgilerinden bizi faydalandırdın.
Başka bir gün yeni sürprizlere hazır olman dileğiyle bugünlük bu kadar dedik. Ve günü yeni bilgilerle sonlandırdık. Yavaş yavaş evin yolunu tutayım derken “yemeğe kal” dediler. Yemekten sonra beni araba ile eve bıraktılar. Artık bir başka başarılı kadın için yakında hazırlık lazım…
Semiray Sezgin Ankara 5 Şubat
Kaynaklar:İslam Ansiklopedisi
Gazete Mecra
Editör: Sonay BİLGİ ARABACI
Baş Editör: Dr. Sibel ÇELİKEL
Her hafta biz de Azra gibi bekliyoruz hocam ❤️
Zeynep hanım teşekkürler.
Satır aralarında unutulmuş bu efsanevi kadınlarımızı sayenizde yeniden hatırlıyoruz. Kaleminize sağlık.
Yazı dizini merakla okuyorum kalemine yüreğine sağlık
Maalesef ilk çağlardan bu yana kadınlara karşı olan bir ön yargı var. Bu ön yargının yıkıldığı günleri görmek dileğiyle. Kaleminize sağlık Semiray Hanım. (Bir daha ki yazınızı sabırsızlıkla bekliyorum. 😊😊)