Şiir ve Empati
- Yazar: Ali YURTSEVEN
- 8 Şubat 2024
- 271 kez okundu
Empati sözcüğünün Türk Dil Kurumu sözlüğündeki tam karşılığı, “Duygudaşlık”tır.
Empati, eşduyum ya da duygudaşlık, bir başkasının duygularını, içinde bulunduğu durum ya da davranışlarındaki motivasyonu anlamak ve içselleştirmek demektir.
Empati, bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak, onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamasıdır. Empati sayesinde insan ilişkileri olumlu yönde gelişir.
Empati ile insanlar arasındaki kavgalar azalır ve zamanla yok olur. Aile içinde yakınlaşmalar, duygu paylaşımları daha çok olur.
Hayatımızda ve yaşamsal kaos ve sıkıntılarımızda akılcı düşünerek, anlık empatik davranış geliştirebilir, karşımızdakini anlayabilir ve davranabilirsek hem kendimizin hem de karşımızdaki kişinin yaşamını kolaylaştırırız.
Empati kurabilmenin temel yararı, çevremiz ve kendimizi anlama fırsatını yakalayabilmektir. Empati ile kişi kendini daha huzurlu hisseder çünkü bencillikten kurtulur. Anlamak ve karşısındakiyle daha huzurlu anlaşmak empatinin en temel faydalarıdır.
Yaşamımızda olduğu gibi Edebiyat, Sanat ve Kültür alanlarında da empatik davranış biçimi geliştirerek bu düşünce ile şiir roman veya yazı yazabilirsek okuyucuya daha çok ulaşabiliriz.
Edebiyat ve türleri özellikle şiir empati kurmayı kolaylaştırarak yazma sürecini olumlu yönde besleyerek, dinamik tutar. Duygu yoğunluğu, coşkulu anlatım, olay örgüleri, karakter seçimleri, kahramanların davranışları, betimlemeler ve yazarın hikâyelere giriş ve çıkışlardaki davranışları empatik düşüncelerin sonucunda meydana gelir. Çünkü bir şiir, hikâye ve roman yazılırken yazarın hayal dünyasının, bakış açısının, perspektifinin çok geniş olması gerekir.
Özellikle şiir yazarken kendimizde oluşan coşkun duygu ve düşüncelerimizi mısralara aktarırken hayal dünyamızı ve empatik düşüncelerimizi de kullanırız.
Okuyucu şiiri okurken şiirde kendini bulabiliyor, vermek istediğimiz duyguyu hissedebiliyorsa işte o zaman yazdığımız şiir, yerine ulaşmış ve okuyucunun şiiri olmuş olur.
Bir hikâyenin veya karakterin yaşadığı deneyimleri okurken kendi yaşamınıza dair düşünmeye başlayabiliriz. Bu, kendinizi daha iyi anlamanıza yardımcı olabilir.
Empatik davranmanın temelinde karşındaki kişiyi anlayabilmek ve olayı çözümleyebilmek için gözlem yapmak gelir. İyi bir gözlem doğru bir davranış sonucuna götürür.
Empati kurma, insan davranış deneyimini daha derinlemesine anlamada güçlü bir araçtır. Bu nedenle, şiir, hikâye ve romanın empatik anlayışımızı arttırma, okuyucuyu anlama, onun gözünden yazma potansiyelini, hayatımızda ve yazdığımız eserlerde daha çok ve sıkılıkla kullanmalıyız.
Bir Kızılderili Atasözü şöyle demektedir.
“Birisini düşman bellemeden önce onun makosenleriyle bir ay dolaşmalısın.”
Ali YURTSEVEN
07.02.2024
Editör: Nigar KAYA
Baş Editör: Dr. Sibel ÇELİKEL
Empati yi çok güzel anlatmışsınız hocam bir de sempatiyi anlatmalısın gerçek anlamıyla çok karıştırılıyor
Çok beğendim. Güzel bir konuydu. Kalemine sağlık kalemdaşım