Zilsiz Okul Projesi

Zilsiz Okul Projesi

Zilsiz Okul Projesi

“Zilsiz okul projesi” son yıllarda bazı okullarda uygulanan bir eğitim modelidir. Geleneksel olarak ders ve teneffüs süreleri okul zili ile başlar ve biter.

Zilsiz okulda ise zil çalmaz, bunun yerine öğretmenler ve öğrenciler kendi zaman yönetimleriyle derse başlar ve dersi bitirirler.
Zilsiz okul projesinin temel amacı; öğrencilerin ve öğretmenlerin zaman yönetimi becerisini geliştirmektir.

Bununla “Ders zamanla sınırlı değildir.” bilinci kazandırılması hedeflenir. Okul içinde daha sakin ve doğal bir öğrenme ortamı oluşturmayı hedefler.

Disiplinin sadece dış uyaranla (zil sesi) değil, iç motivasyon ve sorumlulukla sağlanmasını teşvik eder. Yani zil çaldı sınıfa gir, zil çaldı sınıftan çık gibi bir uyaran öğrenenlerin iradelerini rencide edici olabiliyor.

“Zilsiz Okul Projesi” nin avantajlarını sayacak olursak eğitimci olarak şu maddeleri sayabilirim. Öncelikle öğrencilerde zaman yönetimi gelişir ve öğrenciler saati takip etmeyi öğrenir, sorumluluk duyguları artar.

Daha sakin bir ortam oluşur. Zil sesi stres ve ani kopukluk yaratmaz, öğrenme süreci daha doğal ilerler. Zil sesi kesin hatlarla dersin bitmesine engel olmaz.

Ders ortamında esneklikler oluşabilir. Burada dikkat edilmesi gereken teneffüs vaktinde eğitimcinin zamana dikkat ederek sıklıkla öğrencinin hakkına girmemesidir.

Öğrenmenin kesintisizliği sayesinde ders ortasında zil çalmadığı için dikkat bölünmez, konu daha bütüncül işlenebilir. Öğrenci merkezli yaklaşım ile çocuklar kendi sorumluluklarıyla hareket etmeyi öğrenir. Ayrıca okul iklimine katkı sağlayarak gürültüsüz, huzurlu bir okul atmosferi oluşur.

Zilsiz okul projesi aynı zamanda okullarda ve çevresinde yoğun bir şekilde yaşanan okul zilleri direk olmasa da dolaylı olarak ses ve gürültü kirliliğini önlenmesine de yardımcı olur. Çünkü okul çevresinde yaşayanlar en az 21 defa yoğun zil sesine maruz kalabilirler.

Eski sistemde bir saat içinde çıkış zili, giriş zili, öğretmen zili olmak üzere 3 zil çalıyordu, günde 8 saat ders var, 7 teneffüs var, 21 kere zil çalıyor, müthiş bir gürültü var.

Bundan sonra ise okulda çıt yok, çok sessiz olacak. Buna okul çevresinde yaşayanlar içten içe sevinebilir. Çünkü okul çevresinde hasta insanlar veya hassas insanlar rahatsız olabilir. İnsanların iç dünyasında böyle fikirler de geçebilir. Bilemeyiz.

Okullarda zile bağlı olarak derse yetişmek amacıyla koridorlarda, merdivenlerde koşuşturan öğrencilerin birbirlerine çarparak yaralanmalarını en aza indirir.

Bir faydası da öğrencilerin gelecekteki ciddi iş ortamlarına ve hayata hazırlanmaları için zamanı yönetme sorumluluklarını erken dönemde kazanmalarını sağlamasına temel oluşturmaktır.

Biliyoruz ki üniversite sınavına giren öğrencilerde hâlâ sınava yarım saat erkenden gelemeyip sınava 1 dakika, 5 dakika, 10 dakika geç kalan öğrenciler var. Bu sıkıntılar bu uygulama ile azalabilir. Tabii ki tam olarak bu durum insanın kendi zaman yönetimi ile ilgilidir. Tam bir iyileşme olmayabilir.
Elektrik tüketimi olarak da tüm okulların bu uygulama ile az da olsa tasarruf ettiğini düşünürsek ülkemizdeki tüm okulların bu tasarrufu ülkemiz için büyük bir enerji tasarrufu sağlar.

Dezavantajlarını sayacak olursak uygulanmaya başladığı ilk zamanlarda disiplin sorunları oluşturacaktır. Özellikle küçük yaş gruplarında zaman takibi konusunda aksaklıklar yaşanabilir.

Küçük yaştaki çocuklar zamanın nasıl geçtiğini fark edemeyebilirler ve ilk zamanlarda dışarıdan yönlendirmelere çok maruz kalacaklardır.
Zil olmayınca derse geç kalma riski çok olacağı için bazı öğrenciler derse başlamayı ya da teneffüsten dönmeyi aksatabilir.
Öğretmenlerin yükü artar.

Öğretmenler süre yönetiminde daha dikkatli olmak zorunda kalır. Öğrencilerini tek tek koridordan, tuvaletten, bahçeden dönmeleri için ciddi çaba harcar. Diğer bir sıkıntı da zil sistemine çoktan alıştırılmış bir neslin ilk aylarda alışma ve uyum süreci sıkıntılı olabilir.

Teknolojiye bağımlılık ihtiyacı artacak ve öğrenciler ve öğretmenler sürekli saati kontrol etmek zorunda kalacak. Akıllı saatlerin de vücutta bir tehlike oluşturduğunu düşünürsek öğrencilerin ve eğitmenler teknolojiye daha bağımlı hale gelebilir.

Genel olarak zilsiz okul projesi, öğrencilerin sorumluluk ve öz disiplin kazanmalarını hedefleyen, daha özgür ama aynı zamanda daha çok dikkat ve işbirliği gerektiren bir uygulamadır.

Doğru planlandığında öğrenme ortamına olumlu katkı yapabilir, ancak kontrol mekanizmaları iyi kurulmazsa düzensizliğe yol açabilir. Dikkat edilmesi gereken bir nokta da öğrencilerin, öğretmenlerin, idarecilerin, personelinin merkezi saate uyumlu olmasıdır.

Birbirinden farklı saatler bir dakika bile farklı olsa sıkıntı oluşturabilir. Bir dakikayı otobüsü, treni bir dakika ile kaçırmış birine sormak gerekir.

Zilsiz okul projesinin aklıma gelen artı ve eksilerini sıraladım. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? 

 

Metin Özdemir 

Editör: Nigar KAYA

Yazının Tamamı Yazarına Aittir

Diğer yazılarıma da göz atmak ister misiniz? 

METİN ÖZDEMİR İLE SÖYLEŞİ

Yorumlar (1)

  1. droversointeru
    • 27/09/2025

    Very great post. I just stumbled upon your weblog and wanted to say that I have truly loved browsing your blog posts. After all I’ll be subscribing to your feed and I hope you write once more very soon!

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Metin ÖZDEMİR

METİN ÖZDEMİR 1979 yılında Bursa'da doğdum. İstanbul Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği bölümünden 2002'de mezun oldum.Evli ve bir çocuk babasıyım. Eğitime ve kitaplara olan aşkım hiç bitmeyecek. Elimden geldiğince topluma örnek olmayı amaçlıyorum.