TÜKENMİŞLİK SENDROMU

Yazar: Nermin Kaşçı
2 Aralık 2024
40 kez okundu
8

TÜKENMİŞLİK SENDROMU

Tükenmişlik

“Tükenmişlik” kavramı üzerine pek çok tanım yapılmıştır. Buna dayanarak geçmişten günümüze tükenmişlik kavramı üzerinde sayısız araştırmalar yapıldığı kanısına varabiliriz.
Bu tanımları değerlendirecek olursak ilk tanım ile başlamak da fayda var;

İlk olarak 1974 yılında Herbert J. Freudenberger tarafından mesleki bir hastalık olarak tanımlanmıştır. Freundenberg bu kavramı “ Kişilerin aşırı istek ve talepleri yüzünden yaşadığı güç ve enerji kaybı” olarak tanımlamıştır.

Günümüzde kabul gören en yaygın tanımı ise Christina Maslach tarafından yapılmıştır. Başka bir deyişle Maslach tükenmişliği “İş gereği insanlarla yoğun bir ilişki içerisinde olanlarda görülen duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve düşük kişisel başarı hissi” şeklinde tanımlamıştır.
Tükenmişlik kavramının tanımına kısaca değindikten sonra asıl konumuz olan “Tükenmişlik sendromu nedir, belirtileri nelerdir ve bu durumla nasıl başa çıkabiliriz?” başlıklarına yer verelim.

Tükenmişlik sendromu nedir?

“Çalışan ve diğer bireyler arasında sıklıkla meydana gelen duygusal tükenmenin bir sendromu” olarak tanımlanmaktadır. (Maslach ve Jaksen 1961:90)

Maslach ve Jaksen duygusal tükenmeyi üç ayrı şekilde incelemişlerdir.

1) Duyarsızlaşma: Çalışanın diğer insanlara mesleği gereği hizmet sunması durumunda duygularını dikkate almadan işlem ve etkileşimde olması durumu.

2) Kişisel başarıda düşme: Yaşanılan sorunların elde edilen bir başarı ile çözümleneceğine yeterince inanmamak.

3) Duygusal tükenme: Çalışan bireyin kendisine ve işine çok fazla yüklenmesi ile tükenen duygular.

Bu üç başlığı incelediğimizde tükenmişlik sendromunu tetikleyen en önemli başlık duygusal tükenmişlik sendromudur.
Duygusal enerjisini tükenmiş hisseden mental olarak yorgun ve bitkin hisseder. Tükenmişlik durumu bireyin sosyal hayatı, aile hayatı ve özel hayatı üzerinde olumsuz etkilere neden olmaktadır.
Kişi hayatının bu alanlarında yaşadığı olumsuz durumlar karşısında kendine vakit ayırmayı unutup, kendini ve hissettiği duyguları ertelerse zamanla duygusal bir çöküş yaşar ve tükenir. Bu durum bireyde psikolojik sendromlara yol açar.

Tükenmişlik sendromunun belirtileri nelerdir?

Tükenmişlik sendromunun bir çok belirtileri vardır. Bunlardan en yaygın olanlarını kısaca şu şekilde belirtebiliriz;

Olumsuz düşüncelerin artması ve karamsarlık,
Kendini değersiz hissetme,
Bitkinlik hissi,
Erteleme durumu,
Mesleğe yönelik etkinliğin ve isteğin azalması,
Uyku problemleri,
Yalnız kalma isteği,
Gerginlik, agresiflik veya içine kapanıklık,
Umutsuzluk.

Tükenmişlik sendromu ile başa çıkma yöntemleri?

Düzenli bir şekilde egzersiz yapmak,
Sağlıklı beslenmek,
Uyku düzenini sağlamak,
Bireyin kendini eve kapatmaması keyif alabileceği hobiler edinmesi,
Bireyin kendisine iyi gelen kişilerle vakit geçirmesi,
Bireyin kendisini mutsuz eden kişi ve durumlardan uzak kalması,
Olumsuz düşüncelerden uzak kalması,
Bireyin tek başına üstesinden gelemeyeceği bir durumda ise psikolojik destek alması.

Yazar: Nermin KAŞCI

Instagram:

Editör: Duygu BALCI

Genel Yayın Yönetmeni: Elif Ünal YILDIZ

kitabımın linki:

SESSİZ ŞARKIM / NERMİN KAŞCI

Bir önceki yazımı okudunuz mu ?

OKUL ÖNCESİ DÖNEM

Kaynakça:

https://www.memorial.com.tr/saglik-rehberi/
https://Dergipark.org
https://açıkerisim.nku.edu.tr
https://www.ajindex.com

İlgili

Yorumlar (1)

- 3/12/2024
Çok güzel olmuş Nermin hocam, emeğinize sağlık.

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

Nermin Kaşçı

22 Ağustos 2000’ da Samsun’da doğdu. Ortaokulu Isparta’da, liseyi Alanya’da tamamladıktan sonra 2019-2021 yılları arasında Çocuk Gelişimi Bölümü, önlisans eğitimi alarak üniversite tahsilini tamamladı. Bir süre özel bir kurumda öğretmenlik yaptıktan sonra 2022 yılında Balıkesir Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde eğitim görmeye başladı. Şiir ve kitaplara ilgi duyan Nermin Kaşcı şiir yazıp seslendirmelerinin yanı sıra kitap yazmaya başladı. İlk kitabı olan “Sessiz Şarkım” adlı romanını 24 yaşında okurları ile buluşturdu.