ALTUNCAN HATUN

Tarih
ALTUNCAN HATUN

      Bugün torunum Azra ile yine bir araya geldik.  Ona tarihte ki ünlü kadınlarımızı anlatmaya devam edeceğime söz vermiştim. Çaylarımızı  elimize aldık.  Okuma odasının yolunu tuttuk. Azra’nın heyecanı gözlerinden okunuyordu. Hemen konuya girdim.

   İlk Türk kadın hükümdar Tomris Hatun’dan sonra, Büyük Selçuklu Devleti’nin kuruluş ve yükseliş tarihine baktığımızda Tuğrul Beyin eşi Altuncan Hatun’u görüyoruz. Türk kadını tarih boyunca eşinin yanında yer alarak onun başarılarına başarı katmıştır. O yüzden Napalyon “Türk kadınını sokağa dökmedikçe Türk erkeğini yenemezsiniz.” der. Türk kadınları güzel ahlakı, zekası ve de becerikli olmalarıyla  eşlerine her yerde yardımcı olmuşlardır. Bu özellikleri tarih boyunca devam etmiştir. Biz  Türk kadınlarının bu seçkin özelliği,  Türk milletini sonsuza kadar yüceltecektir diye düşünüyorum.

   Eski çağlardan beri genç kızlarımız öncelikle çocukluklarından itibaren iyi ata binen, iyi kılıç kullanan, spor; özellikle cirit ve güreş konusunda iyi eğitim alarak güzel yetiştirilirlerdi. 

 Tarihte 1040 ve 1157 yılında sahnede olan Büyük Selçuklu Devleti’nin kurucusu Tuğrul beyin eşi Altuncan Hatun’ da o kadınlardan biriydi.

Sağlam kişiliği, ahlakı ve  zekası sayesinde sultan eşi olma konusunda tercih edildi. Evlendiği zaman eşinin devlet işlerinde en büyük yardımcısı oldu. Çünkü daha önce kendisi yabgu, yani  idareciydi .Harzemin valisi ve Yenge-kent ve cent Oğuzların kağanı idi.(1308-1401)/

 Eşi Hükümdar olan Tuğrul Beyle beraber devlet idaresinde bulundu. En önemli kararların alınmasında söz sahibi oldu. Tuğrul bey ona sormadan kolay kolay karar almazdı. Bu gün hala bir çok evde kadının sözü geçmezken tarih öncesi kadınlarımızın böylesine güzel görevlerde bulunması erkeğiyle birlikte hareket etmesi  çok kıymetlidir. Cumhuriyetle  beraber Atatürk’ümüz sayesinde bu haklar yeniden kadına verilmiştir. Bu anlamda batıdan bile önce seçme ve seçilme hakkı elde ettik. Kendimizi şanslı hissediyorum.

Altuncan Hatun, asıl becerisini eşinin üvey kardeşi İbrahim Yınal beyle olan taht kavgasında gösterdi. Bu sorunun kolaylıkla çözülmesini sağladı. Türkmenlerin ayaklanması belli bir zaman sonra bastırıldı. Barış sağlandı. Çünkü kültürü, siyasi becerisi ve üstün ahlakı sayesinde eşine destek olup olayın çözülmesinde en büyük yardımcısı oldu.

 Altuncan Sultan’ ın  Tuğrul beyle evliliğinden hiç çocukları olmamıştır. Bu yüzden Tuğrul beyin yerine öldüğünde yeğeni Alpaslan geçmiştir. 

  Altuncan Sultan daha önce Harezm – Şah  olan  Şah Melik’in  ilk eşiydi.1042′ de Çağrı Bey tarafından eşi öldürülünce, 1043 yılında Tuğrul bey ile evlenir. Bugün İran sınırları içinde yer alan Zencan’ da  1060 yılında vefat eder.

”Bugünlük bu kadar sevgili torunum” derken ”ama ya ”itirazlarıyla karşılaştım.

   Yalnız burada çok önemli bir konu var. Kız çocukları ne kadar iyi yetiştirilirse ailede ,devlette  de o kadar güçlü olur demek istiyorum. Güzel torunum,  bu konuda senin anneni  ve babanı  da seni güzel yetiştirdikleri için tebrik ediyorum.  Bana bunları sorduğuna göre geçmişini öğrenmek istemen, gelecek de seninle övüneceğimiz anlamına geliyor diye düşünüyorum.

Bütün gençlerimiz iyi anne babaların elinde yetiştirildiğinde devletimiz ebediyen payidar kalacaktır.

 

Kaynakça: Devlet Kurtaran Örnek Bir Türk Kadını(Milli Kültür Dergisi)

Mir’ at üz Zaman Tuğrul Bey Dönemi(A. Sevim)

Selçuklu Devlet Yönetiminde Altuncan Hatun Örneği(Ayşe Dudu Kuşcu)

 

     Editör: Rabiya Sevil YÖRÜKOĞLU

 

Yorumlar (6)

  1. Mustafa cankurt
    • 6/03/2024

    Kaleminize sağlık hocam. Altuncan Hatun gibi fedakar bir Türk kadınını anlattığınız için ayrıca teşekkür ederim.

  2. Yıldız Tek Gamlı
    • 26/01/2024

    Altuncan Hatun'u bilmiyordum. Sayende bu tarihi karakteri de öğrenmiş oldum. Teşekkür ederim ❤️

  3. Bekir SEVİK
    • 23/01/2024

    Öncelikle bu güzel makale için size teşekkür ederim Semiray hanım. Evet, sizin de belirttiğiniz gibi şanlı tarihimizde Türk Hatunlarının yeri hep çok özel olmuştur. Tarihimizin en büyük Kağan'ları, büyük Toylarda hatunlarını en kıymetli yere, sağ yanlarına oturtur ve en önemli kararları alırken mutlaka onlara danışırlardı. Zaten "Hatun" kelimesi eski Türkçe de en kıymetli hazine demektir. Saygılarımı sunar, bu güzel makalelerinizin devamının gelmesini dilerim.

  4. Dilek Nazlıoğlu
    • 23/01/2024

    Tarihe ışık tuttuğunuz için teşekkür ederiz. Kaleminize sağlık.

  5. Ozan Kasım KOL
    • 23/01/2024

    Kaleminize sağlık

  6. Dilek Nazlıoğlu
    • 23/01/2024

    Tarihe ışık tuttuğunuz için teşekkür ederiz. Kaleminize sağlık.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Semiray Sezgin

Samsun Doğum Hastanesi'nde özlemle beklenen bir bebek olarak dünyaya gelmişim. Tarih 5/10/1960 .Neden böyle derseniz benden önce doğup yaşamayan karındaşlarım arkasından özel dua ve kurbanlar keserek bana kavuştuklarını ifade eder ailem...

Benzer Yazılar