SÖYLEM VE EYLEM
- Yazar: Cengiz Karahan
- 24 Haziran 2025
- 13 kez okundu

SÖYLEM VE EYLEM
Söylediklerinizle yaptıklarınız örtüşmüyorsa, Ziya Paşa’nın; “Ainesi iştir kişinin, lafa bakılmaz” sözü her ortamda karşınıza çıkar. Bundan kurtuluş yoktur.
Yanılmak, insana mahsus bir durumdur. Yanlış yapmakta öyle. Yanlışını görüp, özeleştiride bulunmak erdemliliktir. Yanlış yapan, “farklı olduğunu” iddia eden ya da toplumda böyle bir imaj oluşturmaya çalışanın çok dikkat etmesi gerekir. Ama, “farklı olduğunu” iddia eden kişilerin yanlışını kabul etmesi hemen hemen olanaksızdır.
Bunlar için özeleştiride bulunmak “çok küçülmek” demektir. Oysa özeleştiri ve erdemli davranış insanı büyütür. Lideri yüceltir hem de ona gönül veren milyonları rahatlatır. Kendisine inanıp, güvenenleri birbirlerine yaklaştırır. Sevgiyi, saygıyı artırır. Liderde böyle erdemli vasıflar olmazsa ne olur?
Hani bir atasözümüz vardır: “Suç/ veya hata, altından kemer olsa kimse alıp onu beline bağlamaz” der. Öyle anlaşılıyor ki, kimse hatasını kabul etmez. Ya da etmekte çok zorlanır.
Hatanın ya da suçun vuku bulduğu ortam eğer bir iş ortaklığıysa potansiyel enerji, hatayı/suçu ispatlamaya harcanır. Bu süreçte durum iyice kötüleşir, klikler ve hizipler oluşur. Oysa erdemli davranış; istenmeyen yanlışlıkları önler, çatlakları kapatır.
Özeleştiri yapmak ve erdemli davranış dürüstlüktür. İnsanda bu vasıf eksikse, sürekli eleştirdiği insanlara benzer. Bu olumsuz benzerlik, demokrasiyi sakatlar. Samimiyeti ve güveni yok eder. Herkes kendi dışındakileri eleştirir. Böyle eleştiriler boştur ve kandırmacadır.
Söylemle eylemin örtüşmemesi nedeniyle; ahlaken imrendiğimiz, davranışlarını takdir ettiğimiz, gelişmiş demokrasilerde yaşayan insanlara benzememiz mümkün olmaz.
Örneğin, Japonlar gibi “kurallı ve ahlaklı” bir toplum olamayız. Bile bile insanlara yaptığımız haksızlıklar karşısında, onlar gibi harakiri yapamasak da, yüzümüz kızarmadan bir de “haklı” olduğumuzu savunuruz. Bu anlamda birçok cahil insanı kandırır, tarafımıza çekeriz. Dürüstlükten, doğruluktan dem vururuz.
Sanki aynaya bakınca hep aynı resmi görüyoruz! İnsanın bağıra bağıra, “yoktur birbirimizden farkımız” diyesi geliyor.
Aman yazdıklarım iki yüzlülerin beynini bulandırmasın. Bizlerin düşündüklerini riyakarlar da düşünüyorlardır herhalde! 24.06.2025
Cengiz KARAHAN
Genel yayın yönetmeni: Elif ÜNAL YILDIZ