BECERİLERİMİZİN FARKINDA MIYIZ?

BECERİLERİMİZİN FARKINDA MIYIZ?

BECERİLERİMİZİN FARKINDA MIYIZ?

Bir insanın değeri, büyük yeteneklerine göre değil, onları nasıl kullandığına bakarak ölçülmelidir. ”François de La Rochefaucauld önceki yazımda Uluslararası Bakalorya Programı’ndaki ( IB) öğrenen profillerinden bahsetmiştim.
 
Bu yazımda da sahip olduğumuz veya farkına varamadığımız becerilerden bahsedeceğim. Bu program boyunca öğrenciler öğrenimleri sırasında, disiplinlerüstü becerileri yani sosyal beceriler, iletişim becerileri, düşünme becerileri, araştırma becerileri ve öz yönetim becerileri edinir ve uygular.
 
Bu beceriler yaklaşık 4-8 hafta arasında değişen sorgulama ünitelerinde değil, öğrencinin aynı zamanda okul ve okul dışındaki hayatında bunu gerçekleştirmesi beklenir. Bu beceriler nelerdir? Gruplayacak olursak aşağıdaki şekilde IB programında kategorize edilmiştir.
 

A) SOSYAL BECERİLER

 
1. Sorumluluğu kabul etme: Görevleri gerektiği gibi üstlenmek ve tamamlamak, sorumluluğun bir bölümünü üstlenmeye istekli olmak.
2. Başkalarına saygı duyma: Başkalarını dikkatle dinlemek, eşitliğe ve adalete dayalı kararlar almak, başkalarının inançlarının, bakış açılarının, dinlerinin ve düşüncelerinin farklı olabileceğini kabul etmek, başkalarını kırmadan kendi görüşünü dile getirmek.
3. İşbirliği yapma: Topluluk içinde işbirliği yaparak çalışmak, başkalarına saygılı olmak, malzemeleri paylaşmak, sırasını beklemek.
4. Çatışmaları çözme: Başkalarını dikkatle dinlemek, uzlaşmak, durumlara mantıklı tepkiler vermek, sorumluluğu uygun biçimde kabul etmek, adil olmak.
5. Grup halinde karar alma: Başkalarını dinlemek, fikirleri tartışmak, soru sormak, fikir birliğine ulaşmaya çalışmak ve fikir birliğine ulaşmak.
6. Grup içinde çeşitli görevler üstlenme: Belirli bir durumda hangi davranışın uygun olduğunu anlamak ve bu doğrultuda hareket etmek, bazı durumlarda lider, bazılarında takip eden olmak.
 

B) DÜŞÜNME BECERİLERİ

 
1. Bilgi Edinme : Belirli bilgiler, düşünceler, sözcükler edinmek, benzer biçimde hatırlamak.
2. Kavrama: Öğrenilen malzemenin anlamını yakalamak, öğrenileni iletmek ve yorumlamak.
3. Uygulama: Daha önce edinilen bilgiyi pratik anlamda ya da yeni biçimlerde kullanmak.
4. Analiz: Bilgiyi ve düşünceyi ayırmak, bileşenlerine ayırmak, aradaki ilişkileri görmek, benzersiz özellikleri bulmak.
5. Sentez: Bir bütün yaratmak üzere parçaları birleştirmek, yaratmak, tasarlamak, geliştirmek ve yenilik çıkarmak.
6. Değerlendirme: Seçilen ölçütlere – standartlara ve koşullara dayanarak yargılarda bulunmak, kararlar vermek.
7. Diyalektik düşünce: Aynı anda iki ya da daha fazla bakış açısını düşünmek, bu bakış açılarını anlamak, başkasının/başkalarının bilgilerine dayalı olan her bir bakış açısı hakkında bir sav oluşturabilmek, başka insanların kendi bakış açılarının olabileceğini fark etmek.
8. Üstbiliş (düşünme üzerine düşünme): Kişinin kendisinin ve başkalarının düşünme süreçlerini çözümlemek, birinin nasıl düşündüğüne ve nasıl öğrendiğine kafa yormak.
 

C) ARAŞTIRMA BECERİLERİ

 
1.Soruları oluşturma: Birinin öğrenmesi gereken ya da öğrenmek istediği şeyi belirlemek ve araştırılabilecek, düşünmeye zorlayan ve alakalı sorular sormak.
2. Gözlem yapma: Konuyla ilgili ayrıntıları yakalamak için bütün duyuları kullanmak.
3. Planlama: Hareket tarzı geliştirmek, ana hatları yazmak, gerekli bilgileri bulmak için yollar geliştirmek.
4. Veri toplama: Haritalar, anketler, doğrudan gözlemler, kitaplar, filmler, insanlar, müzeler, bilgi ve iletişim teknolojileri gibi çeşitli birincil ve ikincil kaynaklardan bilgi edinmek.
5. Verileri /kaydetme: Çizerek, not tutarak, tablolar yaparak, çetele tutarak, rapor yazarak gözlemleri betimlemek ve kaydetmek.
6. Verileri düzenleme: Bilgileri sıralamak ve sınıflandırmak, betimlemeler, tablolar, zaman çizelgeleri, grafikler ve şemalar gibi anlaşılır formlar kullanarak düzenlemek.
7. Veri yorumlama: Sınıflandırılmış bilgiden ortaya çıkan ilişki ve örüntülerden sonuçlar çıkarmak.
8. Araştırma bulgularını sunma: Öğrenilen şeyi etkin biçimde başkalarına iletme; uygun iletişim aracını seçme.
 

D) İLETİŞİM BECERİLERİ

 
1. Dinleme: Yönergeleri dinlemek, başkalarını dinlemek, verilen bilgiyi dinlemek.
2. Konuşma: Anlaşılır konuşmak, küçük ve büyük topluluklara sözlü bildirimde bulunmak, fikirleri açık ve mantıklı biçimde ifade etmek, görüşleri dile getirmek.
3. Okuma: Bilgi edinmek ve zevk için çeşitli bilgi kaynaklarını okumak, okunanı kavramak, çıkarımda bulunmak ve sonuca varmak.
4. Yazma: Bilgileri ve gözlemleri kaydetmek, not almak ve açımlamak, özet çıkarmak, rapor yazmak, günlük ya da kayıt tutmak.
5. Görme: Görsel malzemeleri ve multimedyayı (çoklu ortamı) yorumlamak ve analiz etmek, imgelerin ve dilin düşünceleri, değerleri ve inançları ifade etme yollarını anlamak, kişisel tecrübeler hakkında bilgiye dayalı seçimlerde bulunmak.
6. Sunma: Çeşitli amaçlar ve seyirciler için görsel malzemeler ve multimedya (çoklu ortam) hazırlamak, çeşitli görsel iletişim araçları yoluyla bilgi ve düşünce iletmek, etkili sunum ve gösterim için uygun teknolojiyi kullanmak. İletmek, etkili sunum ve gösterim için uygun teknolojiyi kullanmak.
7. Sözel olmayan iletişim: Görsel ve kinestetik iletişimin anlamını kavramak, işaretleri görmek ve işaretler yaratmak, simgeleri yorumlamak ve kullanmak.
 

E) ÖZYÖNETİM BECERİLERİ :

 
1. Büyük kas becerileri: Büyük kas gruplarının kullanıldığı ve güç etmeninin gerektiği becerileri göstermek.
2. Küçük kas becerileri: İnce kas sistemlerinin duyarlılıkla kullanılması gereken becerileri göstermek.
3. Yer bilinci: Birine göre nesnelerin konumu ya da nesnelerin birbirine göre konumu hakkında duyarlılık göstermek.
4. Organizasyon: Etkinlikleri etkin biçimde planlamak ve yürütmek.
5. Zaman yönetimi: Zamanı etkin ve uygun biçimde kullanmak.
6. Güvenlik: Kendisini ve başkalarını tehlikeye ya da riske atmaktan kaçınan davranışlarda bulunmak.
7. Sağlıklı yaşam biçimi: Beslenme, dinlenme, rahatlama ve egzersizde dengeyi sağlamak için bilinçli seçimlerde bulunmak, uygun hijyeni ve bakımı uygulama.
8. Davranış kuralları: Uygun kuralları ya da insan topluluklarının işleyiş yöntemlerini bilmek ve uygulamak.
9. Bilinçli seçimler: Gerçeğe ya da görüşe dayalı uygun bir hareketi ya da davranışı seçmek. İnternet ortamında iyi bir ezber için bir sürü teknik görüyorum.
 
Keşke öğrencilere ezber odaklı değil de yetenek odaklı eğitim için uğraşsa eğitimciler. Ezber yapamadığı için birçok yetenekli çocuk heba olmakta. Radyum gibi kıymetli bir madenden daha az bulunan deha olma potansiyeli taşıyan birçok çocuğumuz acımasız eğitim çarkı içerisinde heba oluyor.
 
Bir yumurta kırmayı bilmeyen, kendi ayakkabısını bile bağlayamayan, ezber yaptığında kendisini üstün gören bir nesil. Türkçe öğretmeni olmak isteyen birine sen Türkçe’nin yanısıra fizik bileceksin, matematik bileceksin, yetmez KPSS’yi de geçeceksin. İlkokul’dan bu yana engelli koşu koşar gibi öğrencilerimiz. Mezun olunca da iş vermeyeceksin.
 
Bu nasıl bir sistem? Bu çocukların hayatlarını çalmak kul hakkı değil mi? Çoğu üniversite mezunu 16 yıl okumuş ama kendi işini yapamıyor? Becerilerini derslerinde değil hayat dersinde gösterebiliyorlar artık.
Ayakta kalabilmek için. 16 yıllık eğitim hayatından sonra 22 yaşından sonra… Ezberlemiş olduğu hiçbir şey hayatta işine yaramıyor çünkü…
 
16 yıl eğitim hayatında her bir çocuğun becerisi belki hiç keşfedilmemiş bile.. “Yeteneklerimizin kullanmakla aşındığı pek görülmüş şey değildir ama kullanılmayınca paslanması mümkündür.” Samuel Smiles
 
 
Metin ÖZDEMİR
Editör: Nigar KAYA
Genel Yayın Yönetmeni: Elif ÜNAL YILDIZ
Diğer Yazılarımı Okudunuz mu?
 
 

Yorumlar (2)

  1. Yıldız Tek Gamlı
    • 20/04/2024

    Hocam bu sistem hangi okullarda uygulanıyor? Bilgi verebilir misiniz?

  2. Bekir SEVİK
    • 19/04/2024

    Kaleminize sağlık Metin hocam. Tesbitler çok doğru, umarım ilgili kişilere ulaşır ve akıllarının bir köşesine yazarlar.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Metin ÖZDEMİR

METİN ÖZDEMİR 1979 yılında Bursa'da doğdum. İstanbul Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği bölümünden 2002'de mezun oldum.Evli ve bir çocuk babasıyım. Eğitime ve kitaplara olan aşkım hiç bitmeyecek. Elimden geldiğince topluma örnek olmayı amaçlıyorum.